Thuốc nam chữa hoang dan
1. Bằng châm cứu
a. Thể châm
- Dương hoàng: Trung quản, Hợp cốc, Đảm nang huyệt (dưới Dương lăng tuyền 1 thốn),
Dương cương.
- Âm hoàng: Chí dương (cứu), Trung quản, Nội quan, Túc tam lý.
b. Nhĩ châm: Đảm, Can, Tỳ.
2. Biện chứng thí trị
Biện chứng chủ yếu phân ra dương hoàng và âm hoàng, phân biệt thấp nhiệt và hàn thấp khác nhau. Nguyên tắc chữa đối với dương hoàng là lấy thanh nhiệt lợi thấp làm chủ và căn cứ vào thấp với nhiệt xem bệnh nặng về bên nào để phân biệt xử lý, âm hoàng lấy ôn tỳ hoá thấp làm chủ.
a. Dương hoàng: Mắt vàng, da vàng, nước đái vàng, sườn phải trướng đau, ngực buồn bằn, bụng trên có hòn cục, quặn bụng buồn nôn, bụng trướng tức hoặc ỉa táo, thượng vị ấn không mềm, sợ mỡ, miệng khô đắng hoặc dẻo, lúc đầu có nóng hoặc rét, rêu lưỡi vàng nhẫy, mạch sác hoặc huyền sác (nhanh, căng mà nhanh).
Cách chữa: Thanh nhiệt lợi thấp.
Bài thuốc: Nhân trần tứ linh thang gia giảm.
Nhân trần 1 lạng, Xích linh 4 đồng cân,
Trư linh
Xa tiền thảo
Bồ công anh
Gia giảm:
4 đồng cân, Trạch tả
4 đồng cân, Hoàng bá
4 đồng cân, Quảng uất kim
3 đồng cân,
3 đồng cân,
3 đồng cân.
- Miệng khô tâm phiền, bụng trướng đầy, đại tiện táo, nước tiểu vàng, ít, là nhiệt nặng hơn, có thể gia Sơn chi 3 đồng cân, Đại hoàng 3 đồng cân, Kim tiền thảo 1 lạng.
- Bụng trướng, phân nát, rêu lưỡi trắng nhẫy là thấp tà nặng hơn, gia Thương truật 3 đồng cân, Xuyên phác 1,5 đồng cân, Trần bì 2 đồng cân.
- Sườn phải đau hoặc kéo dần lên vai và lưng trên rất dữ, có thể gia Diên hồ sách 3 đồng cân.
- Thoạt đầu có kèm thân nóng, đầu đau, rêu lưỡi nhẫy, gia Hoắc hương 3 đồng cân, Bội lan 3 đồng cân, Đậu quyển 4 đồng cân.
- Nóng rét qua lại, gia Sài hồ 2 đồng cân, Sao Hoàng cầm 2 đồng cân.
b. Âm hoàng: Màu vàng mờ tối, ăn vào ít, bụng trên buồn bã, hoặc thấy bụng trướng, phân không thành khuôn, tinh thần mệt mỏi và sợ lạnh, bệnh kéo dài, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi nhẫy,mạch trầm, trì (chìm và chậm).
Cách chữa: Kiện vận tỳ khí, ôn hoá hàn thấp.
Bài thuốc: Nhân trần truật phụ thang gia giảm.
Nhân trần
Bạch truật
Đạm can khương
5 đồng cân, Thương truật 3 đồng cân,
3 đồng cân, Thục phụ tử 2 đồng cân,
1 đồng cân, Xuyên phác 1,5 đồng cân,
Phục linh
Gia giảm:
4 đồng cân, Trạch tả 3 đồng cân.
Đàm trọc ứ trở, can, tỳ sưng to, dưới sườn trướng đau hoặc đau nhói, bụng trướng, sắc mặt vàng đen, chất lưỡi đỏ xạm, rêu lưỡi đục, gia Tam lăng 3 đồng cân, Nga truật 3 đồng cân, Miết giáp tẩm dấm đốt 5 đồng cân, Hồng hoa 1,5 đồng cân, Bạch giới tử 1 đồng cân. Dùng riêng Hoả tiêu, Đoạn tạo phàn, phân lạng bằng nhau, nghiền thành bột, mỗi lần uống 5 phân, một ngày 2 lần uống.
Bệnh lâu ngày khí huyết ứ trệ, sắc mặt sạm, chân tay yếu không có sức, dưới sườn có báng (gan hoặc lách sưng) chất lưỡi nhạt, có khi màu tím, thì bỏ vị Trạch tả, Xuyên phác, gia Đảng sâm 3 đồng cân, Hoàng kỳ 5 đồng cân, Đương quy 3 đồng cân, Đan sâm 5 đồng cân.
3. Bài thuốc một vài vị lẻ
Nhân trần, Bình địa mộc, Mã tiên thảo, Thạch đả xuyên, Kê cốt thảo, Phượng vĩ thảo, Hạ khô thảo, Bồ công anh, Liên tiền thảo, Nhu đạo thảo căn (gốc rễ cây lúa nếp), Xa tiền thảo, Bạch mao căn, chọn trong đó 1-2 loại, dùng từ 1 đến 2 lạng, sắc với nước uống.
4. Cách chữa mới
Liệu pháp gây phồng: Dùng Mao cấn bó ở ngoài, ở mặt trước cẳng tay gần cổ tay (giữa Đại lăng và Nội quan) làm cho nổi phồng lên. Có tác dụng làm lui vàng da.
Xem thêm: chan an| cong nghe te bao goc| bệnh viêm gan A| viêm gan siêu vi C| bệnh viêm gan siêu vi B
No comments:
Post a Comment